Εικόνες που σοκάρουν έρχονται κάθε τόσο να θέσουν προβληματισμούς και ερωτήματα σε επίπεδο δημόσιας συζήτησης : ηλικιωμένοι μαζεύουν πεταμένα φρούτα και λαχανικά στις λαϊκές αγορές, πολίτες κάθε ηλικίας στέκονται στην ουρά για ένα κιλό πατάτες.
Με την κρίση να έχει επηρεάσει βαθιά τη δυνατότητα πολλών νοικοκυριών για πλήρη και ισορροπημένη σίτιση, το ερώτημα είναι μείζον: πόσο εφικτή είναι η υγιεινή διατροφή, όταν το πορτοφόλι είναι άδειο;
«Η προσπάθεια μείωσης των εξόδων που σχετίζονται με τη διατροφή, θα περίμενε κανείς να οδηγήσει σε απώλεια βάρους», τονίζει ο κ. Ιωάννης Κάλφας, κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος, επιστημονικός σύμβουλος του προγράμματος «Παιδειατροφή». «Στην πράξη, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: υπάρχει στροφή σε φθηνά και ανθυγιεινά τρόφιμα, τα οποία προσθέτουν κιλά. Πληθώρα μελετών έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες εμφανίζονται πιο συχνά σε κοινωνικές ομάδες χαμηλού εισοδήματος. Το στρες, άλλωστε, που προκαλεί η οικονομική αβεβαιότητα μπορεί να οδηγήσει τόσο σε υπερβολική κατανάλωση φαγητού, όσο και σε λανθασμένες διατροφικές επιλογές».
Με την κρίση να έχει επηρεάσει βαθιά τη δυνατότητα πολλών νοικοκυριών για πλήρη και ισορροπημένη σίτιση, το ερώτημα είναι μείζον: πόσο εφικτή είναι η υγιεινή διατροφή, όταν το πορτοφόλι είναι άδειο;
«Η προσπάθεια μείωσης των εξόδων που σχετίζονται με τη διατροφή, θα περίμενε κανείς να οδηγήσει σε απώλεια βάρους», τονίζει ο κ. Ιωάννης Κάλφας, κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος, επιστημονικός σύμβουλος του προγράμματος «Παιδειατροφή». «Στην πράξη, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: υπάρχει στροφή σε φθηνά και ανθυγιεινά τρόφιμα, τα οποία προσθέτουν κιλά. Πληθώρα μελετών έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες εμφανίζονται πιο συχνά σε κοινωνικές ομάδες χαμηλού εισοδήματος. Το στρες, άλλωστε, που προκαλεί η οικονομική αβεβαιότητα μπορεί να οδηγήσει τόσο σε υπερβολική κατανάλωση φαγητού, όσο και σε λανθασμένες διατροφικές επιλογές».
»Σε γενικές γραμμές, το κόστος τροφίμων που χαρακτηρίζονται από υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη, και είναι πλούσια σε θερμίδες, είναι μικρότερο σε σύγκριση με το κόστος φρούτων, λαχανικών και δημητριακών. Η υγιεινή διατροφή δεν είναι ωστόσο ανέφικτη. Υπάρχουν μικρές πρακτικές συμβουλές, για την επίτευξη του στόχου για ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο».
Προτιμήστε φρέσκα προϊόντα. Όταν αγοράζετε ένα προϊόν επεξεργασμένο, συσκευασμένο, πλυμένο και κομμένο (π.χ., μια έτοιμη σαλάτα), μπορεί να στοιχίσει μέχρι και πέντε φορές περισσότερο.
Επιλέξτε φρούτα και λαχανικά της εποχής. Είναι, ασφαλώς, φθηνότερα.
Μειώστε με υγιεινά τρυκ τις ποσότητες κατανάλωσης. Υπάρχουν τρόφιμα που παρέχουν ευκολότερα αίσθημα κορεσμού. Φροντίστε για παράδειγμα η σαλάτα να καταλαμβάνει το μισό σας πιάτο (καθώς περιέχει φυτικές ίνες, που χορταίνουν). Ενδεχομένως, με αυτόν τον τρόπο να μειώσετε τα ποσά που ξοδεύετε για άλλες κατηγορίες τροφίμων.
Αξιοποιήστε όλα τα τρόφιμα. Μην πετάτε αυτά που μένουν, στα σκουπίδια. Χρησιμοποιήστε λαχανικά και κοτόπουλο της προηγουμένης μέρας, σε σούπες, σαλάτες ή ζυμαρικά.
«Κόψτε» την πείνα σας με έξυπνα και οικονομικά σνακ. Αντί να επιλέξετε κάποιο πρόχειρο και έτοιμο σνακ, υψηλό σε λιπαρά και ζάχαρη, όπως κρακεράκια, πατατάκια, κρουασάν, μπορείτε να φτιάξετε τα δικά σας μικρά, φθηνά σνακ. Ανακατέψετε σταφίδες και αποξηραμένα φρούτα με άλλους ξηρούς καρπούς, φάτε ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης, ή ένα φρούτο.
Προγραμματίστε το διαιτολόγιο σας. Αν φερ΄ ειπείν καταναλώνετε γάλα τακτικά, προσδιορίστε πόσο πίνετε ημερησίως, για να μην πετάτε το υπόλοιπο. Το ίδιο ισχύει για όλα τα φρέσκα προϊόντα.
Χρησιμοποιήστε την κατάψυξη. Πιάτα όπως κρέας και πίτες, μπορούν να μπουν στην κατάψυξη για 2 - 3 εβδομάδες, να ζεσταθούν και να αποτελέσουν ξανά πλήρες και γευστικότατο γεύμα.
Μην ψωνίζετε «στα τυφλά». Που θα πει, κάνετε έρευνα αγοράς. Συνδυάστε τρόφιμα της προτίμησής σας, στη δέουσα ποσότητα, με την καλύτερη δυνατή τιμή.
Αποφύγετε τις τροφές - «παγίδες». Πολλές επεξεργασμένες τροφές, όπως μπισκότα, έτοιμα κέικ, πατατάκια και αναψυκτικά, δεν είναι πάντα φθηνές.
Επιδείξτε πειθαρχία στις αγορές. Κάνετε εκ των προτέρων λίστα για τα ψώνια σας, και κυρίως μην ψωνίζετε…πεινασμένοι. Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να παρασυρθείτε από ανθυγιεινά, πλην όμως ελκυστικά στη γεύση, προϊόντα.
Σκεφθείτε μακροπρόθεσμα. Η κακή διατροφή μπορεί να επηρεάσει έμμεσα και μακροπρόθεσμα το πορτοφόλι μας. Υγιεινές επιλογές συμβάλλουν στην καλή υγεία, αλλά και την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Γεγονός που σημαίνει ότι μικρές και μεγάλες αρρώστιες χτυπούν σπανιότερα την πόρτα…